De schoonheid van het experiment

Bespreking van ’34 zeer korte verhalen en een vogelkat’, van Evelio Rosero

Het korte verhaal wordt in Nederland herontdekt. Ook zeer korte verhalen zijn weer in, mede dankzij de ZKV’s van A.L. Snijders. Het verschijnen van dit werk van Rosero past in die hernieuwde aandacht van de Nederlandse markt. De meeste verhalen uit de bundel 34 zeer korte verhalen en een vogelkat werden geschreven aan het begin van Rosero´s schrijverschap. Hoewel ze onafhankelijk van elkaar zijn ontstaan hebben ze meer gemeenschappelijke deler dan alleen hun lengte en hun auteur. Ze zijn geschreven in vaak lange en heldere, aaneengeschakelde zinnen. Expressief, direct en poëtisch. Het zijn allemaal gedachte-experimenten van een schrijver in ontwikkeling. Als je dat weet, voelen ze als een opmaat voor grootsheid.

Die grootsheid schuilt nog niet in ieder verhaal afzonderlijk. Het verhaal De andere dood vertelt bijvoorbeeld over een schrijver die wordt neergeschoten door één van zijn personages. Het is een aardig idee, maar de uitwerking is niet bijzonder en op zichzelf is het eigenlijk niks. Ingebed tussen twee andere verhalen, Angst en De andere dood, vergaart het glans. Als lezer ga je verbanden zoeken en associëren. Dan worden de literaire smaakpapillen geprikkeld.

Bij veel verhalen helpt de taal daarbij. De lange tegendraadse zinnen schetsen, samen met de titel, meestal direct een sterk beeld. Het verhaal In de regen opent met de zin: ‘Wij vroegen hem wat hij daar uit voerde, zo in de regen, zwevend boven de straat, en hij antwoordde van niets, dat een sprongetje maken, om niet in een plas te trappen, het enige was wat hij had gedaan en dat hij vervolgens het vreemde lot ondervonden had niet meer omlaag te komen.’ Het verhaal Verklaring van drie oude vrouwen opent met: ‘Daar zagen we hem, zittend, een tijd lang staarde hij naar zijn voeten.’ Na dergelijke openingen word je langzaam meegevoerd in een surreëel universum.

De bundel is door Uitgeverij Karaat prachtig verzorgd. Het is verplichte kost voor iedere liefhebber van zeer korte verhalen en een gezonde portie vervreemding.

Deze bespreking verscheen ook op Hebban Fantasy