Nee, een achterflap is geen synopsis, anders zou je na het lezen van de achterflap precies weten hoe het boek afloopt. Spijtig voor veel romans. Dodelijk voor een who-done-it. Andersom is het minder vanzelfsprekend. De meeste synopsissen die ik heb gelezen, en zeker die ik zelf heb geschreven, missen de belangrijkste plotinformatie, of beschrijven het einde slechts in verhullende termen. In dit stadium van het schrijven komt dat door mijn schroom om mezelf ergens op vast te leggen. Of het is omdat ik het eenvoudigweg nog niet precies weet. Er zijn schrijvers die beginnen met een einde te bedenken, maar ik heb altijd vooral ideeën voor het begin.
Als een manuscript eenmaal af is, wordt de synopsis niet altijd beter. Dan speelt denk ik vaak de angst mee om teveel weg te geven. Je verklapt altijd wel iets waarvan je eigenlijk zou willen dat de lezer, ook als dat een uitgever, redacteur of regisseur of wie dan ook is, het voor het eerst rechtstreeks uit de tekst ervaart. Die eerste, pure leeservaring wil je niemand ontzeggen. En je wilt als schrijver dat de tekst voor zichzelf spreekt. Dat je hem niet in een samenvatting moet gaan uitleggen.
Vanwege alle bovengenoemde, slechte, argumenten heb ik dus een soort achterflap geschreven die ik nu met een stalen gezicht en innemende glimlach als synopsis aan jullie presenteer. Ik hoop dat niemand het in de gaten heeft.
Synopsis
Alex raakt na zijn studie geschiedenis werkloos. Omdat hij niet lang thuis wil zitten, neemt hij de eerste baan aan die hij kan krijgen en gaat aan de slag bij het callcenter van een bank. Terwijl Alex gestaag carrière maakt, neemt onder klanten het wantrouwen naar banken toe en krijgen callcenters een steeds slechtere naam. Dhr Jansen uit Ommen is een klant die al zijn spaargeld riskeert met beleggen. Hij voelt zich de speelbal van de financiële markten en het slachtoffer van een onmenselijk bankinstituut. Meermalen kruisen de paden van ´selfmade´ bankman Alex en slachtoffer-klant dhr Jansen. In een laatste, cruciale ontmoeting staan zij lijnrecht tegenover elkaar. En als zij elkaars idealen en overtuigingen op de proef stellen blijkt dat hun rivaliteit veel fundamenteler is dan een dispuut over geld en bankzaken.
’s avonds laat geschreven en ’s morgens vroeg gelezen. Ja, ik sta er vroeg voor op.
Als je de synopsis leest, wordt het boek een onverbiddelijke bestseller. De tekst kan ook als flaptekst van de uitgever functioneren. Het schiet me in dit verband te binnen dat Jan Cremer de eerste was die zichzelf als schrijver onbeschaamd aanprees in termen van “Mijn ‘Ik,Jan Cremer’ moet je gelezen hebben”. Op de voorkant van dat boek liet hij zelf vet drukken: bestseller. Dat moet bijna vijftig jaar geleden zijn.
Mijn advies: Begin met echt schrijven. Maak de synopsis/flaptekst waar, en zet je project van iedereen mee laten kijken stop. Het was een mooi experiment maar we (geen pluralis majestatis, maar omdat ik me onderdeel voel van de groep van je volgers) weten u wel dat je iets in je mars hebt. Ik ben zelf meer benieuwd naar het eindresultaat van de schrijftoer dan naar de etappes. Natuurlijk blijft dat ook als je je project stop zet de lezertochhetlaatsewoordheeft.
Beginnen met schrijven aan echte leestekst, ja, dat is nu niet ver weg mee. Het meekijken stopzetten, en de facto dus dit blog opheffen, nee, daar ben ik nog lang niet aan toe. Dat neemt niet weg dat je opmerking me wel met de neus op de feiten drukt: veel potentiële lezer zijn vooral geïnteresseerd in het eindresultaat. Dat is begrijpelijk. Misschien blog ik in de praktijk ook wel vooral voor mensen uit het vak, voor mede-schrijvers, redacteurs en uitgevers, dan voor ‘de echte lezer’.
Ook verwacht ik dat de blog-frequentie wel iets omlaag gaat. Hoe zeer het me er ook om te doen is het schrijfproces zichtbaar te maken (en het zo zelf nog bewuster mee te maken), schrijven is ook door-schrijven, laten rijpen, schaven, herschrijven en schrappen. En soms moet dat allemaal gebeurd zijn voor er iets presentabels ontstaat.
[…] spookte de afgelopen dagen door mijn hoofd naar aanleiding van een reactie op mijn blog van vorige week. Ik vatte die op als ‘genoeg geschreven over schrijven, nu aan het […]