schrijven om gelezen te worden
  
Ik zou graag bekend(er) willen zijn. Het is voor mij geen doel op zichzelf, ik zie het als een bijproduct van schrijven. Ik schrijf namelijk om gelezen te worden. Schrijven vind ik al op zichzelf leuk, maar de werkelijke voldoening ontstaat als ik weet dat de tekst gelezen wordt. Als iemand hem voor zichzelf tot leven wekt. Continue reading “Bekendheid is zowel een vloek als een zegen”
Het adagium ‘Schrijven is schrappen’ is niet mijn lijfspreuk. Te vaak wordt het advies dogmatisch opgevat en de feitelijke waarheid is natuurlijk andersom. Schrappen is een onderdeel van het schrijfproces. Je moet het daarin echter bedachtzaam toepassen.
Ik heb al een paar weken wat ideeën in mijn hoofd voor korte teksten. Een beetje espressofictie of ultrakorte theaterteksten. Ze komen maar niet op papier, mede omdat ik al teveel in mijn hoofd aan het schrappen ben. Zelfcensuur noem je dat, denk ik. Het laat zien dat al te veel schrappen ook zijn nadelen heeft. In mijn geval blijft er niets over. Continue reading “Mag het een onsje meer of minder zijn?”
Tedere verzen zou ik het liefste schrijven met enkel het geluid van een ganzenveer die het papier beroert. Nu schrijf ik nooit tedere verzen, maar u begrijpt wel wat ik bedoel: iedere tekst vraagt om zijn eigen geluid. Continue reading “Het geluid van schrijven”
Een goed moordmysterie kan ik erg waarderen, maar toch lees ik weinig detectives of thrillers. Het oplossen, of liever nog het bedenken van hoe het precies in elkaar zit vind ik het leukst. In de meeste boeken is de puzzel voor de lezer eigenlijk niet goed oplosbaar: het moet immers wel verrassend blijven tot het eind. En als alle verborgen clues wel sluitend naar één dader wijzen heb ik dat zover van tevoren door, dat de lol er al snel af is. Continue reading “De moeilijkheid van het moordspel en de homo ludens”
Af en toe schrijf ik zakelijke artikelen. Dat ‘ik schrijf’ is niet helemaal waar. Het feitelijke opschrijfwerk doe ik wel, maar voor de inhoud vertelt de opdrachtgever wat hij voor ogen heeft en daarna is het voor mij vooral een puzzel om zijn betoog te verwoorden, zijn woorden te gebruiken en zijn toon juist te raken. Ik voel me meer een verwoorder of een ouderwetse schrijvelaar dan een schrijver.
Verder is het verschil met literair schrijven soms opmerkelijk klein. Ik zoek naar dilemma’s, spanningsvelden en ongerijmdheden. Die poets ik weg, of ik plaats ze juist bewust prominent in de tekst om het ‘drama’ op gang te brengen en de lezer tot verder lezen te verleiden. Ik denk in scènes, creëer een spanningsboog, breng soms zelfs een vorm van gelaagdheid aan.
Ik denk dat in mijn narratieve ervaring mijn toegevoegde waarde schuilt. Zakelijke teksten zijn vaak wat plat en saai. Ze drijven alleen op de inhoud. En als er al jus in zit, is dat alleen in de toon en verword het gemakkelijk tot een soort reclametekst. Ik denk vaak: ze vertellen geen verhaal. Terwijl het eenvoudig anders kan: ieder managementdilemma kan je immers portretteren als een schrijnend mooi literair drama.
Ik heb een ‘map’ met correspondentie. Het is een echt fysiek gevaarte: een verzameling dossiermappen en insteekhoezen in een brede tijdschriftcassette. Er zitten brieven in aan vrienden en familie. Als ik die brieven nog wel eens doorlees, ben ik vaak getroffen door de diepgang. Het zijn kleine betogen, uiteenzettingen of ontboezemingen. Het is al weer enige jaren geleden dat er iets aan die map is toegevoegd. Het is een archiefstuk geworden. Continue reading “De uitstervende kunst van het brievenschrijven”
In een verhaal, zo wordt wel gezegd, mag niets afleiden en mogen geen betekenisloze zaken staan. In dat verband is er door de jaren heen veel zinnigs gezegd over mussen die van het dak vallen. En zeker moet je als schrijver alle elementen in een verhaal bewust plaatsen, maar dat betekent niet dat je zelf bij voorbaat aan alles betekenis geeft. Je kunt ook doelbewust wat extra ruimte laten voor de lezer om zelf betekenis te geven. In een onverwacht detail, in een dissonant, schuilt soms de kracht van het verhaal. Daar ontstaat mysterie en nieuwsgierigheid. Het zijn goedgeplaatste haakjes, de elementen waar je even bij stil blijft staan. Continue reading “Wat je bijblijft is het onverwachte detail”
Het unieke van de serie Columbo is dat je aan het begin van de aflevering al weet wie de moord gepleegd heeft. De spanning van het verhaal wordt opgebouwd rond de vraag hoe inspecteur Columbo er achterkomt en weet te bewijzen wie de dader is.
Er zijn mensen die als ze een boek lezen even beginnen met te spieken hoe het afloopt en de laatste pagina lezen. Ik denk dat voor hen het boek daarna niettemin spannend kan zijn, al is het maar omdat ze willen weten hoe het verhaal zich naar het einde toe zal ontwikkelen.
Er was een tijd dat ik tijdens het schrijven niet teveel wilde nadenken over waar het verhaal heenging. Ik liet me leiden door invallen en de flow van het verhaal en zo liet ik me graag verrassen. Het moest voor mij ook nog een beetje spannend blijven. Als ik van tevoren precies wist hoe het afliep, was de lol er af.
Dat stadium ben ik gelukkig lang voorbij. Enige planning levert, in mijn geval, betere verhalen op. En om het spannend te houden laat ik me graag verrassen door alle bochten en vergezichten die het pad naar de geplande ontknoping of finale te bieden heeft.
Ik internet sinds ergens begin jaren ’90. Ik ben dol op sociale media. Misschien ben ik in marketingtermen, een ‘early adopter’ (in ieder geval als de financiën het toelaten). Toch zijn er momenten dat ik een hekel heb aan noviteiten. Toen het sms’en in zwang raakte, zat ineens iedereen met zijn mobiel te klooien, ook aan tafel, tijdens het tv-kijken, of tijdens een goed gesprek. Twitter volgde. Tegenwoordig heb je allerhande apps. De komst van de smartphone heeft het niet verminderd. Continue reading “Alleen in een techniekloze omgeving bloeit het drama”
Ik herschaaf en redigeer deze dagen aan Gordon Hauspie. Het valt me weer eens op dat ik doorgaans vrij filmisch schrijf: ik schrijf wat je ziet gebeuren, in afgebakende scènes. Ik zag dat toen ik de eerste versie van de tekst schreef, meer dan drie jaar terug, de gedachten van de hoofdpersoon vrijwel geheel ontbraken. Het was een vrij extreem geval van show, don’t tell. Continue reading “Ik bedenk me eigenlijk helemaal niet zo veel op een dag”
