Het miskend genie lag er de hele treinreis wakker van

Ik heb meestal vrij snel een compleet verhaal in mijn hoofd, maar ik vind het lastig om de complexiteit van zo’n verhaal op anderen over te brengen. Zowel mondeling als op schrift. Dan gaat het niet alleen om de plot of de personages, maar om de verschillende lagen, de symboliek, de parallellen. Soms om de humor, zeker waar het om cynisme of ironie gaat. Ik heb er een hekel aan om het allemaal te moeten uitleggen. Dat voelt als voorzeggen, of het nou gaat om een regieaanwijzing in een toneelstuk, of om het weergeven van de gedachten van een romanpersonage.

Iets van deze strekking vertelde ik gisteren aan mijn medecursisten en aan de gastdocent van de avond. Het was een soort van voorstelrondje en iedereen vertelde iets over wat hem of haar bezig hield. Bij mijn verhaal werd geknikt en gehumd. Ik voelde me begrepen, maar achteraf vraag ik mij af of ik door mijn manier van formuleren, met een overdaad aan nuance en zorgvuldigheid, meteen een illustratie gaf van wat ik wilde zeggen.

Later op de avond ging ik nog een keer op herhaling, toen ik een korte pitch gaf van het stuk dat ik wil schrijven.

Moeder en zoon hebben elkaar tien jaar niet gezien. Ze zijn uit elkaar gegroeid en beschadigd geraakt. De nieuwe vriend van moeder wil hen herenigen. Ondanks het feit dat moeder en zoon wel heimelijk dromen van een gezonde familierelatie, mislukt de hereniging jammerlijk. Er is teveel gebeurd. Ze zijn te zeer beschadigd geraakt om tot elkaar te komen.

Tot zover was alles goed. Ik voegde echter nog iets toe.

Moeder en zoon keren zich tegen de bemoeizucht van de nieuwe vriend. In deze samenspanning komen ze nog het meest – heel even – tot elkaar.

Mooie vorm van ironie, meende ik, maar dat vertelde ik er niet bij. Dat vond ik te uitleggerig.

‘Komen ze nu wel tot elkaar of niet tot elkaar,’ werd er natuurlijk meteen gevraagd. En in een poging de premisse te omschrijven werd ‘blood is thicker than mud’ geopperd. Ik had juist het tegenovergestelde voor ogen, maar in plaats van meteen te roepen ‘nee, absoluut niet’ begon ik genuanceerd met ‘nou, niet precies, ze komen wel even tot elkaar, maar…’ Lekker duidelijk.

‘Je moet wel een keuze maken,’ zei de gastdocent. ‘Daar gaat het nou net om: dat je weet wat je met je verhaal wilt vertellen.’ Hij zag de weerstand op mijn gezicht en interpreteerde die blijkbaar als twijfel. ‘Denk daar maar eens over na.’

Ik kan het hem niet kwalijk nemen: dan moet ik ook maar niet zo hermetisch pitchen. Herstel: dan moet ik maar gewoon duidelijk zijn. Niet steeds meer toevoegen en verduidelijken. Terwijl de avond eigenlijk ging over premissen en plotvragen was het voor mij een mooi moment voor het leerdoel waar ik de avond mee was begonnen; Hoe breng ik het over? Mèt alle nuances, lagen en complexiteit.

1 thought on “Het miskend genie lag er de hele treinreis wakker van”

  1. Nuanceren is duidelijkheid scheppen. Velen zien dat niet zo. Liever horen zij ja of nee,
    Zelden is iets wit of zwart, er zijn vele tinten grijs. Door te nuanceren of aan te geven dat het een beetje roze is met een vleugje paars benader je in veel gevallen de werkelijk en dat is in feite duidelijkheid geven. Laat je dus niet van de wijs brengen. Of het moet zijn dat het in de literaire wereld het er allemaal wat anders aan toe gaat. Ik weet heet niet.

Laat een reactie achter bij Caqrla MichelottiReactie annuleren