Schrijven is niet schrijven

Tot nu toe heb ik alleen over het boek en de personages geschreven, er staat van de broodtekst nog geen letter op papier. Het proces van plannen en bedenken, associëren en verzinnen, zeker waar het om de personages en de thematiek gaat, volgens mij is dat nog meer de essentie van schrijven dan het op papier zetten van de woorden. Wellicht is het een kwestie van definitie, maar ik wil er vooral de noodzaak van dat proces mee aangeven. Schrijven is niet schrijven, schrijven is verzinnen.

Dit spookte de afgelopen dagen door mijn hoofd naar aanleiding van een reactie op mijn blog van vorige week. Ik vatte die op als ‘genoeg geschreven over schrijven, nu aan het echte werk’. Ik stelde mezelf de kritische vraag of ik inderdaad het echte werk aan het uitstellen was, of dat ik juist met het voor dit moment noodzakelijke werk bezig was. Ik meende werkelijk het laatste.

Ik werd vanavond in mijn overtuiging gesterkt door Thomas Verbogt. Ik volg bij hem een cursus toneelschrijven, maar daarover een andere keer meer. Hij beschreef hoe hij aan zijn personages werkt, terwijl hij door zijn buurt wandelt. Rondkijken, luisteren, associëren. Bij alles wat hij tegenkomt stelt hij vragen in relatie tot zijn personage. Bij een viskraam, zou hij vis lusten. En zo nee, waarom niet? Niets van dat soort zaken komt ooit in het boek terecht, letterlijk, maar al die kennis zal er wel in doorklinken. Zo word het personage levensecht.

‘Het feitelijke schrijven beslaat misschien maar eenderde van de tijd die je aan een boek werkt,’ besloot hij zijn relaas.

Ik maak dat soort wandelingen niet. Het is niet omdat de Pijp zoveel meer uitnodigt tot wandelen dan Nijmegen-Oost, denk ik, al vertrekken alle Nijmeegse romanciers uiteindelijk naar Amsterdam. Het is uit zelfbescherming: ik zou bij ieder personage dat harinkje bij de viskraam smaken, of anders wel een gebakje van Looijinga. Het aantal personages in mijn boeken zou hand over hand toenemen. Ik maak die wandeling in mijn hoofd. Iedereen heeft zo zijn eigen methodiek. De parallel is: associëren, eerst in het hoofd, dan op papier.

Geef een reactie